- مواد مؤثره کپسول رها

زرشک : ایزوکینولئین ها، بربرین، بربامین، بربروبین، بروولاسین، کولومبامین، ایزوتتراندرین و مواد دیگری نظیر اسید کلیدونیک. 

سنبل الطیب : والپوتریات، والترات، دیدرووالترات، اسوالترات، اوژنول، والریانول، کاتی نین، والرین، اسکی تان تین. 

بید : ترکیبات فنولیک، سالیسین، سالی کورتین، ترامولاسین، پوپولین، فراژلین، تریاندرین، ویمالین، اسیدهای وانیلیک، کافئیک، پارالوژیک.

فلاونوئیدها : شامل ایزو کوئرستین، نارینژین بابونه : سزکوئی ترپن ها (مانند بیزابولول و کامازولن) فلاونوئیدها (گلوکوزید اپی جنین) کورستین، اپی این و لوتئولین 

اسفند (اسپند) : هارمین، هارمالین، هارمالول، پگانین، وازی‌سین، وازوسینون و مشتقات کینازولین 

- آثار فارماکولوژی کپسول رها

 اعتیاد یک وابستگی جسمی روانی نسبت به ماده اعتیاد آور است که زندگی شخص را از هر حیث تحت تأثیر قرار داده و شخصیت، کار و ارتباط معتاد با دیگران را تغییر می دهد. وابستگی نسبت به یک ماده اعتیادآور به خصوص مرفین و هروئین و نیکوتین به وجود می آید. قطع مصرف ماده اعتیادآور موجب ظهور علائم شدید و ناراحت کننده ای در فرد معتاد می شود که به نام علائم پس گیری یا ترک نامیده می شود. 

- درمان اعتیاد : اعمال بیوشیمیائی مغز در فرد معتاد وابسته به حضور ماده مخدر در مایع خارج سلولی سلول های مغز می باشد. هنگامی که مصرف ماده مخدر در فرد معتاد قطع گردد علائم نرسیدن که مجموعه ای از علائم جسمی و تحریک سیستم نباتی است ظاهر می شود. بنابراین یکی از روش های درمانی در درمان اعتیاد جایگزین کردن ماده مخدر با یک ماده مناسب برای جانشینی آن می باشد که به تدریج مقدار مصرف این ماده را کاهش داده و سپس مصرف آن را قطع می نمایند. 

هر چند شروع کاربرد گیاهان داروئی به زمان بسیار دوری از گذشته بر می گردد ولی استفاده از فرآورده های گیاهی در درمان اعتیاد پدیده ای نسبتاً جدید می باشد. گیاهان داروئی دارای مواد مؤثره طبیعی می باشند که می توانند بر روی اعمال بیوشیمیائی بدن اثر نموده و روان و رفتار، هیجانات و مشکلات روحی معتادان را تحت تأثیر قرار داده و به ترک اعتیاد آن ها کمک مؤثری نمایند. 

مطالعات بالینی روی فرآورده رها نشان داده است که این فرآورده قادر به درمان و پیشگیری علائم ترک اعتیاد با تریاک و فرآورده های آن است. همچنین نشان داده شده است که گیاه زرشک که یکی از مواد متشکله اصلی فرآورده رها می باشد به سبب الکالوئید بربرین موجود در آن قادر به درمان اعتیاد با تریاک بوده و اعتیاد معتادان را بر طرف می‌نماید. مضافاً اینکه این اثر بخشی در حیوانات آزمایشگاهی که به طور مصنوعی به مرفین معتاد گردیده بودند کراراً به اثبات رسیده است. مواد مؤثره موجود در فرآورده ضد اعتیاد رها نقش جانشینی روی گیرنده های اپیوئیدها را فراهم نموده و می تواند علائم نرسیدن دارو و علائم ترک را مهار کرده و موجب ترک اعتیاد شود. پس از قطع مصرف ماده مخدر اولین مشکلی که فرد معتاد با آن روبرو می شود ظهور علائم ترک اعتیاد است. 

علائم ترک اعتیاد با تریاک و مشتقاتش عبارتند از : تمایل زیاد برای مصرف آن، بی تابی، تحریک پذیری، افزایش حساسیت به درد، تهوع، استفراغ، دردهای عضلانی، خماری، بدی خلق، بی خوابی، اضطراب، افزایش فشار خون، خمیازه و تب. یکی از اهداف عمده در ترک اعتیاد پیشگیری و رفع علائم ترک و وابستگی است. 

هارمین و آلکالوئیدهای مربوطه موجود در عصاره اسفند که در فرآورده رها وجود دارد از انتاگونیست‌ های سروتونین به حساب آمده، محـرک سیستم اعصاب مرکزی و مهارکننده آنزیم منو آمین اکسیداز می‌باشد. این خواص کمک مؤثری به تسکین و برطرف کردن علائم پس گیری می نماید. بربرین موجود در گیاه زرشک اثر اینوتروپ منفی روی قلب داشته، تاکی کاردی را برطرف می نماید. از طرف دیگر آقای Yao و همکارانش گزارش کرده اند که بربرین یک مهار کننده رقابتی گیرنده های a1 و a2- ادرنرژیک می باشد. 

از آنجایی که اکثر علائم پس گیری تریاک و مشتقات آن از معتادان از طریق تحریک سیستم اعصاب سمپاتیک ظاهر می شود، بسیار جالب توجه است که بربرین با چنین اثری سیستم سمپاتیک را تضعیف کرده و کمک قابل توجهی به ترک اعتیاد می نماید. همچنین سایر علائم ترک نیز مانند اسهال و دل پیچه به علت خاصیت آنتی کلینرژیکی بربرین به طور مؤثر مهار می گردد. از طرف دیگر بربرین دارای خاصیت ضد تشنج و ضد اسپاسم است و از این طریق نیز علائم تشنجی معتادان را تخفیف می دهد. نشان داده شده است که والریان کیفیت خواب را در انسان افزایش داده و تأخیر به خواب رفتن را کاهش می دهد و از طرف دیگر در روز بعد مانع بروز خواب آلودگی و چرت می شود. این آثار به خصوص در افرادی که به علت اعتیاد به راحتی به خواب نمی روند با مصرف والریان جبران می شود. چندین مطالعه مستند نشان داده است که اثربخشی والریان در موارد فوق شبیه به باربیتورات‌ها و بنزودیازپین‌ها می باشد. 

والریان با مقادیر بیشتر دارای اثر ضد تشنج و ضد اسپاسم است. نحوه اثر والریان از طریق تحریک آزاد شدن GABA در سطوح مغزی است. GABA یک واسطه شیمیائی مهار کننده است و عامل طبیعی مهمی برای از بین بردن اضطراب و استرس معتادان می باشد. 

پوست درخت بید دارای سالیسیلات و تانن و فلاونوئیدها است که درد و اسپاسم عضلانی را مهار می کند. به علت وجود این مواد فرآورده ضد اعتیاد رها قادر به بر طرف کردن درد و اسپاسم عضلانی می باشد. بیزابولول، ازمواد مؤثره گیاه بابونه، دارای اثر قدرتمند ضد اسپاسم می باشد و قدرت اثر آن با اثر پاپا ورین برابری می کند. این ترکیب نیز با اثر ضد اسپاسم، علائم اسپاستیک ناشی از ترک مواد مخدر را برطرف می سازد. 

به طور کلی می توان نتیجه گرفت که مجموعه مواد مؤثره موجود در کپسول رها ضمن عمل جانشینی مواد مخدر فوق الذکر می تواند کلیه علائم پس گیری، اسپاسم و درد عضلات و ناراحتی روانی معتادان را تسکین داده و باعث ترک اعتیاد شود. 

- سایر موارد استعمال قرص رها 

با توجه به آثار فارماکولوژیکی مواد مؤثره رها، مصرف این دارو برای ترک سیگار نیز قابل توصیه می باشد. 

- موارد احتیاط : در افرادی که به فرآورده های گیاهی حساسیت دارند با احتیاط مصرف شود. 

- عوارض جانبی : با مقادیر بسیار زیاد تهوع و استفراغ و اسهال ممکن است بروز نماید. 

(برگرفته از سایت www.goldaru-co.com)